فشار قبر چیست؟
اما در مورد اینکه واقعیت فشار قبر چیست و کیفیت آن به چه شکلی است، اطلاعات دقیقی در دست نیست. برخی همچون علامه مجلسی، علامه حلی، علامه شبر و مرحوم حمصی رازی معتقد به عذاب جسد هستند. به عقیده این بزرگان و برخی دیگر، ممکن است روح در عالم قبر، در بدن داخل شده و عذاب را تحمل کند … علامه مجلسی میفرماید: انما السوال و الضغطه فى الاجساد الاصلیه …؛ سوال و تنگی و فشار قبر مربوط به جسد اصلی است.(جسد اصلی در مقابل جسد برزخی)
عوامل فشار قبر در روایات:
– حق الناس
– سخنچینی، ازدواج نکردن
– غیبت، سخنچینی، بیتفاوتی به پاکی
– سبک شمردن نماز
– یاری نکردن مظلوم
– ضایع نمودن نعمتهای الهی
– بداخلاقی
عوامل از بین رفتن فشار قبر:
عوامل متعددی که سبب از بین رفتن فشار قبر میشود در روایات بر شمرده شده است که از آن جمله میتوان :
۱. امام صادق (علیهالسّلام): هر چیزی قلبی دارد و قلب قرآن سوره یاسین است. کسی که آن را قرائت کند از فشار قبر ایمن خواهد بود، و…
۲. امام باقر (علیهالسّلام): کسی که بر تلاوت سوره زخرف مداومت نماید، خداوند در قبر، او را از حشرات و حیوانات سمی زمین و فشار قبر ایمن مینماید تا زمانی که در پیشگاه خداوند حاضر شود.
۳. امام صادق (علیهالسّلام): کسی که بین ظهر پنجشنبه تا ظهر جمعه از دنیا برود، خداوند او را از فشار قبر ایمن میگرداند.
۴. منصور بن حازم گوید: از امام صادق (علیهالسّلام) پرسیدم پاداش کسی که چهار بار حج بجا آورده چیست؟ فرمود: ای منصور کسی که چهار بار حج بجای آورد هرگز فشار قبر نبیند.
۵. امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره نساء را بخواند از فشار قبر ایمن خواهد بود.
۶. امام باقر (علیهالسّلام) در ضمن بیان اثرات زیارت امام حسین (علیهالسّلام) میفرمایند: زیارت امام حسین باعث ایمن بودن زائر از عذاب قبر میشود.
۷. پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) فرمود: سه طایفه از زنها هستند که عذاب قبر از آنها برداشته شود و با حضرت فاطمه دختر حضرت محمّد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) محشور میشوند؛ زنی که بر غیرت شوهرش صبر کند، زنی که با شوهر بد اخلاق بسازد و زنی که مهریهاش را ببخشد.
۸. از رسول خدا روایت شده است که صدقه دادن مؤمن از او آفتهای دنیا و عذاب قبر و عذاب روز قیامت را برطرف میکند.
زمان آغاز و پایان فشار قبر:
عذاب قبر اختصاصی به شب اول قبر ندارد و ممکن است همه یا بخشی از زمان حضور فرد در برزخ را شامل شود.
منظور از شب اول قبر که در روایات برای اموات ذکر شده، شبی نیست که ما به حساب دنیا شب اول میشماریم، چرا که در عالم برزخ، خورشید و به دنبال آن شب و روزی، چون عالم دنیا وجود ندارد. طبق نظر محدثان، اگر میتی را صبح دفن کردند همان موقع فرشتگان به سراغ او میآیند. این عذاب با نفخه صور اول پایان مییابد. بیشتر متکلمان و اهل حدیث برخی امور قبر مانند سؤال قبر و فشار قبر را مربوط به بدن خاکی و بیشتر فلاسفه این امور را مربوط به بدن برزخی میدانند.
آیا افراد مومن هم فشار قبر دارند؟
اگر مومنی با وجود گناهان کمی از دنیا رود فشار قبری کمی را متحمل می شود اما دلیلی ندارد کسی که پاک و پرهیزگار است به عذاب الهی گرفتار شود. لذا اگر مومنی هم به فشار قبر دچار می شود بخاطر آن نعمت هایی است که ضایع کرده است. “سعدبن معاذ”، یکی از بهترین یاران پیامبر بود. وقتی او از دنیا رفت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در تشییع جنازه اش شرکت کرد و هفتاد هزار فرشته هم همراه جبرئیل، در تشییع او حضور داشتند.
اما همین سعدبن معاذ هم عذاب قبر داشت. از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) پرسیدند: “آیا واقعا سعد عذاب قبر کشید.”
حضرت فرمود: آری، زیرا که با خانواده اش قدری بداخلاق بود.
به نکات زیر توجه کنید